PAN કાર્ડ: ₹10,000 દંડથી બચો! PAN સ્ટેટસ ચેક કરો | સંપૂર્ણ માહિતી

આ પણ વાંચો

related post in the middle

પાન કાર્ડ (PAN Card) એ ભારતમાં નાણાકીય વ્યવહારો માટે એક અત્યંત મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજ છે. આવકવેરા રિટર્ન (ITR) ફાઇલ કરવાથી માંડીને બેંકિંગ, રોકાણ, મિલકતની ખરીદી અને વેચાણ, લોન લેવા અને અન્ય તમામ મોટા નાણાકીય વ્યવહારો માટે PAN કાર્ડ ફરજિયાત છે. જોકે, ઘણા લોકો PAN કાર્ડ સંબંધિત કેટલીક સામાન્ય ભૂલો કરી બેસે છે, જેના પરિણામે તેમનું PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થઈ જાય છે અને તેમને નાણાકીય નુકસાન તેમજ કાનૂની મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી શકે છે. 

 

જો PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થઈ ગયું હોય તો શું થાય? ₹10,000 નો દંડ અને વધુ મુશ્કેલીઓ!

તાજેતરમાં, આવકવેરા વિભાગે નિષ્ક્રિય (inoperative) PAN કાર્ડ ધારકો સામે કડક કાર્યવાહી શરૂ કરી છે. જો તમારું PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થઈ ગયું છે અને તમે તેનો ઉપયોગ કરવાનું ચાલુ રાખો છો, તો તમને ₹10,000 સુધીનો દંડ થઈ શકે છે. ઘણા લોકો એ હકીકતથી અજાણ છે કે તેમનું PAN કાર્ડ હવે માન્ય નથી, અને તેઓ તેનો ઉપયોગ પહેલાની જેમ જ કરી રહ્યા છે. આ અજાણતા કરેલી ભૂલ હવે તેમને ખૂબ મોંઘી પડી શકે છે.

આવકવેરા અધિનિયમની કલમ 272B હેઠળ, જો કોઈ વ્યક્તિનું PAN નિષ્ક્રિય થઈ ગયું હોય અને તે જાણી જોઈને કે અજાણતાં તેનો ઉપયોગ કરે છે, તો તેના પર ₹10,000 સુધીનો દંડ લાદવામાં આવી શકે છે. આ દંડ માત્ર એક નાણાકીય બોજ નથી, પરંતુ તે ભવિષ્યમાં તમારા નાણાકીય વ્યવહારોમાં પણ અવરોધ ઉભો કરી શકે છે.

PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થવાના મુખ્ય કારણો

PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થવા પાછળના કેટલાક મુખ્ય કારણો નીચે મુજબ છે:

1. આધાર સાથે લિંક ન હોવું: PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થવાનું સૌથી સામાન્ય અને મુખ્ય કારણ એ છે કે તેને આધાર કાર્ડ સાથે લિંક કરવામાં આવ્યું નથી. સરકારે પહેલાથી જ સૂચના આપી હતી કે બધા PAN કાર્ડને આધાર સાથે લિંક કરવું ફરજિયાત છે. આ પ્રક્રિયા માટે ઘણી સમયમર્યાદા આપવામાં આવી હતી, અને જે PAN કાર્ડ ધારકોએ નિર્ધારિત સમયમર્યાદામાં આધાર સાથે PAN લિંક ન કર્યા, તેમના PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય કરી દેવામાં આવ્યા છે.

2. લિંક કરવાની પ્રક્રિયા અધૂરી રહેવી: ક્યારેક યુઝર્સ લિંક કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરે છે પરંતુ તે અધૂરી રહી જાય છે. આ કિસ્સામાં પણ PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય રહી શકે છે.

3. બે PAN નંબર ધરાવતા હોવું: જો કોઈ વ્યક્તિ ભૂલથી બે PAN નંબર ધરાવે છે, તો આવકવેરા વિભાગ કાયદેસર રીતે એક PAN ને નિષ્ક્રિય કરી શકે છે. આ એક ગંભીર ગુનો છે અને તેનાથી બચવા માટે તમારે એક PAN નંબર સરન્ડર કરવો જરૂરી છે.

તમારા PAN કાર્ડનું સ્ટેટસ કેવી રીતે ચેક કરશો? સરળ સ્ટેપ્સમાં જાણો!

તમારું PAN કાર્ડ એક્ટિવ છે કે નિષ્ક્રિય, તે જાણવા માટે તમારે ક્યાંય જવાની જરૂર નથી. તમે ઘરે બેઠા ઓનલાઈન આ માહિતી સરળતાથી મેળવી શકો છો. આ માટે, તમારે આવકવેરા વિભાગની સત્તાવાર ઈ-ફાઇલિંગ વેબસાઇટ (www.incometax.gov.in) પર જવું પડશે.

સ્ટેપ-બાય-સ્ટેપ પ્રક્રિયા:

1. આવકવેરા વિભાગની વેબસાઇટની મુલાકાત લો: સૌ પ્રથમ, તમારા વેબ બ્રાઉઝરમાં incometax.gov.in ટાઈપ કરીને આવકવેરા વિભાગની ઈ-ફાઇલિંગ વેબસાઇટ ખોલો.

2. 'Verify Your PAN' વિકલ્પ પર ક્લિક કરો: હોમપેજ પર, "Quick Links" વિભાગમાં "Verify Your PAN" (તમારા PAN ને ચકાસો) વિકલ્પ શોધો અને તેના પર ક્લિક કરો.

3. જરૂરી વિગતો દાખલ કરો: હવે એક નવું પેજ ખુલશે જ્યાં તમારે કેટલીક વિગતો દાખલ કરવાની રહેશે:

   • PAN નંબર: તમારો 10 અંકનો PAN નંબર દાખલ કરો.
   • પૂરું નામ: તમારા PAN કાર્ડ પર દર્શાવેલું તમારું પૂરું નામ દાખલ કરો.
   • જન્મ તારીખ: તમારી જન્મ તારીખ (DD/MM/YYYY ફોર્મેટમાં) દાખલ કરો.
   • મોબાઇલ નંબર: તમારા PAN અને આધાર સાથે લિંક થયેલ મોબાઇલ નંબર દાખલ કરો. આ નંબર પર તમને વન-ટાઇમ પાસવર્ડ (OTP) પ્રાપ્ત થશે.

4. OTP દાખલ કરો: દાખલ કરેલા મોબાઇલ નંબર પર એક OTP આવશે. તે OTP ને નિયુક્ત બોક્સમાં દાખલ કરો.

5. PAN સ્ટેટસ જુઓ: OTP દાખલ કર્યા પછી, તમારા PAN નું સ્ટેટસ સ્ક્રીન પર દેખાશે. તે "Active," "Inactive," અથવા અન્ય કોઈ સ્ટેટસ દર્શાવશે.

જો તમારું PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય દેખાઈ રહ્યું હોય તો શું કરશો?

જો તમારા PAN કાર્ડનું સ્ટેટસ "Inactive" દેખાઈ રહ્યું છે, તો ગભરાવાની જરૂર નથી. તમે તેને ફરીથી એક્ટિવ કરી શકો છો. આ માટે તમારે નીચેના પગલાં લેવા પડશે:

1. તાત્કાલિક આધાર સાથે લિંક કરો: જો તમારું PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય દેખાઈ રહ્યું છે કારણ કે તે આધાર સાથે લિંક નથી, તો તેને તાત્કાલિક આધાર સાથે લિંક કરો. આ માટે, તમે આવકવેરા વિભાગની ઈ-ફાઇલિંગ વેબસાઇટ પર "Link Aadhaar" વિકલ્પનો ઉપયોગ કરી શકો છો. ધ્યાનમાં રાખો કે આ પ્રક્રિયા માટે નિશ્ચિત સમયમર્યાદા પછી ₹1,000 ની લેટ ફી લાગુ પડે છે. એકવાર તમે આધાર લિંક કરવાની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરી લો, પછી થોડા દિવસોમાં તમારું PAN કાર્ડ ફરીથી એક્ટિવ થઈ જશે.

2. લિંકિંગ સ્ટેટસ તપાસો: જો તમે પહેલાથી જ તમારા PAN ને આધાર સાથે લિંક કરી લીધું હોય, પરંતુ તેમ છતાં તમારું PAN નિષ્ક્રિય દેખાઈ રહ્યું છે, તો લિંકિંગ માન્ય છે કે નહીં તે જોવા માટે એકવાર સ્ટેટસ તપાસો. ક્યારેક ટેકનિકલ ખામીને કારણે લિંકિંગની પ્રક્રિયા અધૂરી રહી શકે છે.

3. વધારાનો PAN નંબર સરન્ડર કરો: જો ભૂલથી તમારી પાસે બે PAN નંબર હોય, તો તેમાંથી એક સરન્ડર કરવો અત્યંત જરૂરી છે. બે PAN નંબર રાખવા ગેરકાનૂની છે અને તેનાથી તમને ભવિષ્યમાં મોટી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે. તમે NSDL (National Securities Depository Limited) અથવા UTIITSL (UTI Infrastructure Technology and Services Limited) ની વેબસાઇટ પરથી આ પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરી શકો છો. આ માટે, તમારે "Request For New PAN Card Or/ And Changes Or Correction in PAN Data" ફોર્મ ભરવું પડશે અને તેમાં તમારે સરન્ડર કરવાના PAN નંબરનો ઉલ્લેખ કરવો પડશે.

PAN કાર્ડ અને આધાર લિંક કરવાના ફાયદા

PAN અને આધાર લિંક કરવાથી માત્ર તમારું PAN નિષ્ક્રિય થતું અટકતું નથી, પરંતુ તેના ઘણા અન્ય ફાયદા પણ છે:

• ટેક્સ ભરવામાં સરળતા: PAN અને આધાર લિંક હોવાથી આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવું સરળ બને છે.
• નાણાકીય વ્યવહારોમાં સુરક્ષા: આ લિંકિંગ નાણાકીય વ્યવહારોમાં પારદર્શિતા અને સુરક્ષા વધારવામાં મદદ કરે છે.
• સરકારી યોજનાઓનો લાભ: ઘણી સરકારી યોજનાઓ અને સેવાઓ માટે PAN અને આધાર લિંક હોવું ફરજિયાત છે.
• અધિકૃતતા: તમારા દસ્તાવેજોની અધિકૃતતા સુનિશ્ચિત થાય છે.

વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQs)

પ્ર. 1: PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થવાનો અર્થ શું છે? 

જ. 1: PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થવાનો અર્થ એ છે કે તમારું PAN કાર્ડ હવે માન્ય નથી અને તમે તેનો ઉપયોગ કોઈપણ નાણાકીય વ્યવહાર માટે કરી શકશો નહીં.

પ્ર. 2: જો મારું PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થઈ જાય તો શું હું ITR ફાઇલ કરી શકીશ? 

જ. 2: ના, જો તમારું PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થઈ ગયું હોય, તો તમે ITR ફાઇલ કરી શકશો નહીં. ITR ફાઇલ કરવા માટે સક્રિય PAN કાર્ડ હોવું ફરજિયાત છે.

પ્ર. 3: PAN ને આધાર સાથે લિંક કરવા માટે શું કોઈ ફી છે? 

જ. 3: હા, નિર્ધારિત સમયમર્યાદા પછી PAN ને આધાર સાથે લિંક કરવા માટે ₹1,000 ની લેટ ફી લાગુ પડે છે.

પ્ર. 4: શું હું મારું PAN કાર્ડ નિષ્ક્રિય થઈ ગયું હોય તો બેંક ખાતું ખોલાવી શકું? 

 જ. 4: ના, બેંક ખાતું ખોલાવવા માટે સક્રિય PAN કાર્ડ ફરજિયાત છે. જો તમારું PAN નિષ્ક્રિય હશે, તો તમે બેંક ખાતું ખોલાવી શકશો નહીં.

પ્ર. 5: જો મારી પાસે બે PAN કાર્ડ હોય તો શું મારે બંને સરન્ડર કરવા પડશે? 

જ. 5: ના, તમારે ફક્ત એક PAN કાર્ડ સરન્ડર કરવું પડશે અને બીજું સક્રિય રાખવું પડશે.

નિષ્કર્ષ

આજના ડિજિટલ યુગમાં, તમારા નાણાકીય દસ્તાવેજોને અપડેટ રાખવા અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. PAN કાર્ડ એ એક એવો જ મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજ છે, અને તેની સાથે જોડાયેલી કોઈપણ બેદરકારી તમને મોંઘી પડી શકે છે. ઉપરોક્ત માહિતીનો ઉપયોગ કરીને, તમારા PAN કાર્ડનું સ્ટેટસ નિયમિતપણે તપાસો અને જરૂર પડ્યે તાત્કાલિક પગલાં લો. સમયસર તમારા PAN કાર્ડને આધાર સાથે લિંક કરીને અને વધારાના PAN નંબરને સરન્ડર કરીને, તમે ₹10,000 ના દંડથી બચી શકો છો અને ભવિષ્યમાં કોઈપણ કાનૂની અને નાણાકીય મુશ્કેલીઓ ટાળી શકો છો. યાદ રાખો, સક્રિય PAN કાર્ડ એ સુચારુ નાણાકીય વ્યવહારો અને ટેક્સ અનુપાલન માટે ચાવીરૂપ છે.