પ્રચંડ જીત બાદ સન્નાટો કેમ? બિહારમાં 'સ્પીકર' ની ખુરશી પર અડ્યા નીતિશ અને બીજેપી, શપથવિધિ પહેલા મોટો ટ્વિસ્ટ!

પટનાના ગાંધી મેદાનમાં શપથવિધિની તૈયારીઓ જોરશોરથી ચાલી રહી છે, પરંતુ સત્તાની ગલીઓમાં એક વિચિત્ર બેચેની છે. ૨૦૨૫ ના ચૂંટણી પરિણામોએ એનડીએ (NDA) ને ઐતિહાસિક બહુમતી તો આપી દીધી, પણ જીતના જશ્ન વચ્ચે દિલ્હીમાં બંધ દરવાજા પાછળ એક નવી 'જંગ' શરૂ થઈ ગઈ છે. મુદ્દો મુખ્યમંત્રીની ખુરશીનો નથી, પરંતુ તે 'રીમોટ કંટ્રોલ' નો છે જે વિધાનસભા ચલાવે છે—એટલે કે સ્પીકર (Speaker) નું પદ. સમાચાર છે કે બીજેપી આ વખતે આ પદ કોઈપણ કિંમતે છોડવા માંગતી નથી, જ્યારે નીતિશ કુમાર તેને પોતાના 'સુરક્ષા કવચ' તરીકે જોઈ રહ્યા છે. શું આ ખેંચતાણ નવી સરકારની રચનામાં કોઈ રોડું અટકાવશે? જાણો પડદા પાછળની પૂરી કહાની.

બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી ૨૦૨૫ ના પરિણામો આવી ચૂક્યા છે અને જનતાએ એનડીએ (NDA) ની ઝોળી સીટોથી ભરી દીધી છે. પરંતુ સરકાર રચના (Government Formation) ની પ્રક્રિયા વચ્ચે 'સ્પીકર' (Vidhan Sabha Speaker) નું પદ ગળાનું હાડકું બની ગયું છે. સૂત્રોના જણાવ્યા મુજબ, દિલ્હીમાં ચાલી રહેલી હાઈ-લેવલ મીટિંગ્સમાં આ એક જ મુદ્દા પર પેંચ ફસાયેલો છે.

1. બિહાર ચૂંટણી ૨૦૨૫: ફાઈનલ રિઝલ્ટ (Final Election Results)

સૌ પ્રથમ નજર કરીએ તે આંકડાઓ પર, જેમણે બીજેપીને 'મોટા ભાઈ' અને નીતિશ કુમારને ફરીથી કિંગમેકર બનાવી દીધા છે. એનડીએએ કુલ ૨૪૩ માંથી ૨૦૨ સીટો પર બંપર જીત નોંધાવી છે.

પાર્ટી (Party)	સીટો જીતી (Seats Won)	ગઠબંધન (Alliance)
BJP (ભારતીય જનતા પાર્ટી)	૮૯ (સૌથી મોટી પાર્ટી)	NDA
JDU (જનતા દળ યુનાઈટેડ)	૮૫	NDA
LJP (રામ વિલાસ) - ચિરાગ પાસવાન	૧૯	NDA
HAM (જીતન રામ માંઝી)	૦૫	NDA
RJD (રાજદ)	૨૫	Mahagathbandhan
Congress (કોંગ્રેસ)	૦૬	Mahagathbandhan

મોટો ઉલટફેર: તેજસ્વી યાદવની RJD, જે ગત ચૂંટણીમાં સૌથી મોટી પાર્ટી હતી, તે આ વખતે માત્ર ૨૫ સીટો પર સમેટાઈ ગઈ છે. બીજી બાજુ, ચિરાગ પાસવાન ૧૯ સીટો સાથે એક મજબૂત 'પાવર પ્લેયર' બનીને ઉભરી આવ્યા છે.

2. સ્પીકર પદ પર કેમ છે ઝઘડો? (The Conflict Explained)

નિયમો મુજબ, જે ગઠબંધનની સરકાર બને છે, સ્પીકર તે ગઠબંધનનો જ હોય છે. પરંતુ પેંચ BJP vs JDU વચ્ચે ફસાયો છે.

બીજેપીનો તર્ક (BJP's Stand)

• બીજેપી ૮૯ સીટો સાથે ગઠબંધનમાં સૌથી મોટી પાર્ટી (Single Largest Party) છે.
• પરંપરાગત રીતે, સીએમ પદ જો નાના ઘટક (JDU) પાસે હોય, તો સ્પીકર પદ મોટી પાર્ટી (BJP) પાસે હોવું જોઈએ.
• પાર્ટી કેડરનું માનવું છે કે વિધાનસભા પર નિયંત્રણ રાખવું ભવિષ્યની રાજનીતિ માટે જરૂરી છે.

જેડીયુની ચિંતા (JDU's Concern)

• નીતિશ કુમારને ડર છે કે જો સ્પીકર બીજેપીનો હશે, તો તેમની પાર્ટીમાં 'ઓપરેશન લોટસ' (પક્ષપલટો) નો ખતરો વધી શકે છે.
• મહારાષ્ટ્રના હાલના રાજકીય ઘટનાક્રમોને જોતા, જેડીયુ સ્પીકરનું પદ પોતાની પાસે રાખીને પોતાની સરકારનું 'લાઈફ ઈન્સ્યોરન્સ' ઈચ્છે છે.

3. શું છે દિલ્હીની ફોર્મ્યુલા? (The Likely Solution)

સૂત્રોના હવાલેથી ખબર છે કે ૨૦ નવેમ્બરે શપથવિધિ પહેલા એક વચ્ચેનો રસ્તો કાઢવામાં આવી રહ્યો છે. ફોર્મ્યુલા 'મહારાષ્ટ્ર પેટર્ન' પર હોઈ શકે છે:

1. સીએમ (CM): નીતિશ કુમાર (JDU)
2. ડેપ્યુટી સીએમ (Deputy CMs): બીજેપીમાંથી બે ચહેરા (જેમ કે સમ્રાટ ચૌધરી અને વિજય સિન્હા).
3. સ્પીકર (Speaker): બીજેપીને મળવાની પ્રબળ શક્યતા છે, પરંતુ JDU ને ખાતરી આપવામાં આવશે કે પાર્ટી તોડવાની કોઈ કોશિશ નહીં થાય.

4. બજાર અને અર્થવ્યવસ્થા પર અસર (Economic Impact)

રાજકીય સ્થિરતાની સીધી અસર બિહારના Infrastructure Projects અને Real Estate Investment પર પડે છે. પૂર્ણ બહુમતીની સરકાર બનવાથી રોકાણકારોમાં (Investors) ભરોસો જાગ્યો છે, જેનાથી રાજ્યમાં રોજગારની તકો વધવાની આશા છે.

નિષ્કર્ષ (Conclusion)

બિહારે પોતાનો જનાદેશ આપી દીધો છે—વિકાસ અને સ્થિરતા માટે. હવે આ એનડીએના ટોચના નેતાઓ પર નિર્ભર કરે છે કે તેઓ 'ખુરશી' ની આ લડાઈને કેટલી જલ્દી ઉકેલે છે. ૨૦ નવેમ્બરે ગાંધી મેદાનમાં શપથવિધિ સમારોહ ભવ્ય થશે, પરંતુ સૌની નજર એ વાત પર હશે કે વિધાનસભાના અધ્યક્ષની ખુરશી પર કોણ બિરાજમાન થાય છે—કમળનું ફૂલ કે તીરનું નિશાન?

વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQs)

Q1: બિહારનો નવો મુખ્યમંત્રી કોણ હશે?

A: NDA ની જીત બાદ એ નક્કી છે કે નીતિશ કુમાર જ ૧૦મી વખત બિહારના મુખ્યમંત્રી પદના શપથ લેશે.

Q2: સ્પીકરનું પદ આટલું મહત્વનું કેમ છે?

A: સ્પીકર પાસે પક્ષપલટા વિરોધી કાયદા (Anti-Defection Law) હેઠળ ધારાસભ્યોને ગેરલાયક ઠેરવવાની સત્તા હોય છે, જે સરકાર બચાવવા કે પાડવામાં નિર્ણાયક સાબિત થઈ શકે છે.

Q3: તેજસ્વી યાદવની હારનું મુખ્ય કારણ શું રહ્યું?

A: વિશ્લેષકોના મતે, 'મહિલા વોટ બેંક' (જેમણે નીતિશની દારૂબંધી અને સુરક્ષાને વોટ આપ્યો) અને અતિ-પછાત વર્ગનો NDA તરફનો ઝુકાવ RJD ની હારનું મોટું કારણ બન્યો.

Note :

અમારા દ્વારા પુરી પાડવામાં આવતી માહિતી એ માત્ર અમારા નિઃસ્વાર્થ પણાના હેતુના આશયથી ઈન્ટરનેટ અને અન્ય માધ્યમ થકી માહિતી મેળવીને ફક્ત ને ફક્ત શૈક્ષણિક અર્થે લોકો સુધી પહોંચાડવાનો છે. માટે કોઈ પણ વસ્તુનું સેવન તથા કોઈપણ જાતની આયુર્વેદિક ઔષધી કે ઘરગથ્થુ પ્રયોગ કરતા પહેલા તમારા અનુભવી વૈદ્ય, ફેમિલી ડોક્ટર કે જે તે વિષયના નિષ્ણાંત ની સલાહ અવશ્ય લો.