શું તમે જાણો છો કે હિંદુ ધર્મમાં સૌથી પવિત્ર મહિનાઓમાંનો એક, શ્રાવણ મહિનો 2025, ક્યારે શરૂ થવા જઈ રહ્યો છે? કરોડો ભક્તો જેની આતુરતાપૂર્વક રાહ જોઈ રહ્યા છે, તે દેવાધિદેવ મહાદેવને સમર્પિત આ માસ શ્રદ્ધા અને આસ્થાનું પ્રતિક છે. આ વર્ષે શ્રાવણ માસ 2025 માં કેટલા શ્રાવણ સોમવાર આવશે અને તેમનું મહત્વ શું છે તે જાણવા માટે તમે ઉત્સુક હશો. કઈ તારીખથી શ્રાવણનો પ્રારંભ થશે અને શિવ ભક્તિનો આ મહાપર્વ ક્યારે સમાપ્ત થશે? ચાલો, આ બધા પ્રશ્નોના જવાબો અને શિવ પૂજા માટેની સંપૂર્ણ માહિતી આ બ્લોગ પોસ્ટમાં વિગતવાર મેળવીએ.
શ્રાવણ મહિનો 2025 ક્યારે શરૂ થશે?
હિંદુ પંચાંગ અનુસાર, શ્રાવણ મહિનો 2025 સામાન્ય રીતે જુલાઈ અથવા ઓગસ્ટ મહિનામાં આવે છે. 2025 માં, ગુજરાતી કેલેન્ડર મુજબ, શ્રાવણ માસનો પ્રારંભ 25 જુલાઈ, 2025 થી થશે. આ દિવસથી ભગવાન શિવની ભક્તિનો અવર્ણનીય માહોલ સર્જાશે. શ્રાવણ માસની સમાપ્તિ 23 ઓગસ્ટ, 2025 ના રોજ થશે. આ સમયગાળો ભગવાન શિવની કૃપા મેળવવા અને મોક્ષ પ્રાપ્તિ માટે અત્યંત શુભ માનવામાં આવે છે.
શ્રાવણ સોમવાર 2025: કેટલા આવશે?
શ્રાવણ માસમાં સોમવારનું વિશેષ મહત્વ હોય છે, કારણ કે આ દિવસ ભગવાન શિવને અત્યંત પ્રિય છે. જે ભક્તો શ્રાવણ સોમવારના વ્રત રાખે છે, તેમની મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે અને તેમને સુખ-સમૃદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે. 2025 ના શ્રાવણ માસમાં કુલ 4 શ્રાવણ સોમવાર આવશે. આ પાંચેય સોમવાર ભગવાન શિવની આરાધના માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે.
| તારીખ | ઉપવાસ |
| 28 જુલાઈ 2025 | પ્રથમ શ્રાવણ સોમવાર વ્રત |
| 4 ઓગસ્ટ 2025 | બીજું શ્રાવણ સોમવાર વ્રત |
| 11 ઓગસ્ટ 2025 | ત્રીજું શ્રાવણ સોમવાર વ્રત |
| 18 ઓગસ્ટ 2025 | ચોથું શ્રાવણ સોમવાર વ્રત |
શ્રાવણ સોમવાર મંત્ર (Shravan Somwar Mantra)
ॐ नमः शिवायः शंकराय नमः।
ॐ महादेवाय नमः।
ॐ महेश्वराय नमः।
ॐ श्री रुद्राय नमः।
ॐ नील कंठाय नमः।
આ દરેક શ્રાવણ સોમવાર પર શિવલિંગ પર જળાભિષેક, રૂદ્રાભિષેક અને બીલપત્ર અર્પણ કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે.
શ્રાવણ માસનું મહત્વ અને તેની પૌરાણિક કથાઓ
શ્રાવણ માસનું મહત્વ હિંદુ ધર્મમાં અપાર છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ મહિનામાં ભગવાન શિવ સૃષ્ટિનું સંચાલન કરે છે અને ભક્તોની પ્રાર્થના ઝડપથી સાંભળે છે. શ્રાવણ માસ સાથે ઘણી પૌરાણિક કથાઓ જોડાયેલી છે.
- સમુદ્ર મંથન: સૌથી પ્રચલિત કથા સમુદ્ર મંથનની છે. દેવો અને દાનવો દ્વારા સમુદ્ર મંથન કરવામાં આવ્યું ત્યારે તેમાંથી 'હલાહલ' નામનું વિષ નીકળ્યું હતું. આ વિષની ભયાનકતાથી બચાવવા માટે ભગવાન શિવે તે વિષનું પાન કર્યું અને તેને પોતાના કંઠમાં ધારણ કર્યું. આના કારણે તેમનું ગળું વાદળી થઈ ગયું અને તેઓ 'નીલકંઠ' કહેવાયા. આ ઘટના શ્રાવણ માસમાં બની હતી, તેથી આ માસ શિવને અત્યંત પ્રિય છે.
- માતા પાર્વતીનું તપ: એવી પણ માન્યતા છે કે માતા પાર્વતીએ ભગવાન શિવને પતિ તરીકે પ્રાપ્ત કરવા માટે શ્રાવણ માસમાં કઠોર તપસ્યા કરી હતી. તેમની તપસ્યાથી પ્રસન્ન થઈને ભગવાને તેમને વરદાન આપ્યું અને તેથી જ શ્રાવણ માસમાં કુમારિકાઓ સારા વરની પ્રાપ્તિ માટે વ્રત રાખે છે.
- કાંવડ યાત્રા: શ્રાવણ માસમાં કાંવડ યાત્રાનું પણ વિશેષ મહત્વ છે. ભક્તો દૂર-દૂરથી ગંગાજળ ભરીને શિવ મંદિરોમાં ચઢાવવા જાય છે. આ યાત્રા શિવ પ્રત્યેની અતુટ શ્રદ્ધાનું પ્રતિક છે.
શ્રાવણ માસમાં શિવ પૂજા વિધિ અને ઉપાયો
શ્રાવણ માસમાં ભગવાન શિવની પૂજા કરવાથી વિશેષ ફળ પ્રાપ્ત થાય છે. અહીં શિવ પૂજા વિધિ અને કેટલાક મહત્વપૂર્ણ ઉપાયો આપેલા છે:
પૂજા સામગ્રી:
- પાણી (ગંગાજળ હોય તો ઉત્તમ)
- બીલપત્ર
- ધતૂરો
- આંકડો
- દૂધ
- દહીં
- ઘી
- મધ
- સાકર
- ચંદન
- અબીલ-ગુલાલ
- ભસ્મ
- ભાંગ
- ફૂલો (ખાસ કરીને સફેદ ફૂલો)
- દીવો અને ધૂપ
- પ્રસાદ (મોસમી ફળો, મીઠાઈ)
પૂજા વિધિ:
- સવારે વહેલા ઉઠી સ્નાન કરી સ્વચ્છ વસ્ત્રો ધારણ કરો.
- પૂજા સ્થાનને સ્વચ્છ કરી ભગવાન શિવની મૂર્તિ અથવા શિવલિંગ સ્થાપિત કરો.
- શિવલિંગ પર જળાભિષેક અથવા દૂધાભિષેક કરો.
- ત્યારબાદ બીલપત્ર, ધતૂરો, આંકડો, ચંદન, પુષ્પો વગેરે અર્પણ કરો.
- "ઓમ નમઃ શિવાય" મંત્રનો જાપ કરો. મહામૃત્યુંજય મંત્રનો જાપ પણ ખૂબ જ ફળદાયી છે.
- ધૂપ-દીપ પ્રગટાવી આરતી કરો.
- ભગવાનને પ્રસાદ અર્પણ કરો અને સૌને વહેંચો.
- શ્રાવણ સોમવારે વ્રત રાખનાર ભક્તોએ દિવસમાં એક જ વાર સાત્વિક ભોજન કરવું જોઈએ.
શ્રાવણ માસમાં કરવા યોગ્ય અને ન કરવા યોગ્ય કાર્યો
શ્રાવણ માસ પવિત્રતા અને સંયમનો મહિનો છે. આ માસમાં કેટલાક નિયમોનું પાલન કરવું જોઈએ.
કરવા યોગ્ય કાર્યો:
- ભગવાન શિવની પૂજા અને ધ્યાન કરવું.
- દરરોજ શિવલિંગ પર જળાભિષેક કરવો.
- મહામૃત્યુંજય મંત્ર અને શિવ ચાલીસાનો પાઠ કરવો.
- ધાર્મિક ગ્રંથોનું વાંચન કરવું.
- સાત્વિક ભોજન કરવું.
- ગરીબો અને જરૂરિયાતમંદોને દાન આપવું.
- ગૌ સેવા કરવી.
ન કરવા યોગ્ય કાર્યો:
- માંસાહાર અને દારૂનું સેવન ટાળવું.
- લસણ અને ડુંગળીનું સેવન ન કરવું.
- વાળ ન કપાવવા.
- શરીર પર તેલ ન લગાવવું.
- વાંક-કજીયાથી દૂર રહેવું.
- વૃક્ષોને નુકસાન ન પહોંચાડવું.
શ્રાવણ માસ 2025 અને ગુજરાતી કેલેન્ડર
ગુજરાતી કેલેન્ડર અનુસાર શ્રાવણ મહિનો ખૂબ જ મહત્વ ધરાવે છે. ગુજરાતમાં આ મહિના દરમિયાન અનેક શિવ મંદિરોમાં વિશેષ પૂજા-અર્ચના અને ધાર્મિક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. સોમનાથ, દ્વારકા, અને નાગેશ્વર જેવા જ્યોતિર્લિંગોમાં ભક્તોની ભીડ ઉમટી પડે છે. ગુજરાતીઓ માટે શ્રાવણ માસ એટલે ભક્તિ, ત્યાગ અને આસ્થાનો અનોખો સંગમ. અનેક પરિવારો આ માસમાં વ્રત અને ઉપવાસ કરીને ભગવાન શિવની કૃપા પ્રાપ્ત કરવાનો પ્રયાસ કરે છે.
આશા છે કે આ બ્લોગ પોસ્ટ તમને શ્રાવણ મહિનો 2025, તેના મહત્વ, શ્રાવણ સોમવારની તારીખો અને પૂજા વિધિ વિશે સંપૂર્ણ માહિતી પૂરી પાડી હશે. ભગવાન શિવ તમારી બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ કરે એવી પ્રાર્થના. "હર હર મહાદેવ!"
