પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ 17 સપ્ટેમ્બર 2023ના રોજ પોતાના જન્મદિવસે અને વિશ્વકર્મા જયંતિ નિમિત્તે પ્રધાનમંત્રી વિશ્વકર્મા યોજના શરૂ કરી હતી. આ યોજના હેઠળ દેશના પરંપરાગત અને હાથથી કામ કરતા કારીગરો માટે તેમના કૌશલ્ય વિકાસ અને રોજગારી માટે નાણાકીય સહાયતા આપવામાં આવે છે.
આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ એ છે કે દેશના પરંપરાગત હસ્તકલાકારો અને કારીગરોને તાલીમ, સાધનો, ઓછી વ્યાજદરમાં લોન અને માર્કેટિંગ સપોર્ટ આપી આત્મનિર્ભર બનાવવામાં આવે.
💸 સરકાર દ્વારા આપવામાં આવતા લાભો
આ યોજના હેઠળ કેન્દ્ર સરકાર ઘણીવિધ લાભો આપે છે:
| લાભ | વિગત |
|---|---|
| દૈનિક સ્ટાઇપેન્ડ | તાલીમ દરમિયાન દરરોજ ₹500 |
| સાધન સહાય | ₹15,000 સુધી આધુનિક સાધનો ખરીદવા માટે |
| લોન (પહેલો તબક્કો) | ₹1 લાખ સુધી, મહત્તમ 5% વ્યાજ દરે |
| લોન (બીજો તબક્કો) | ₹2 લાખ સુધીની લોન, જો પહેલા તબક્કાની લોન ચૂકવવામાં આવે તો |
| ટ્રેનિંગ | 15 દિવસ સુધીનું તાલીમ અભ્યાસક્રમ |
| માર્કેટિંગ સપોર્ટ | ઓનલાઈન વેચાણ અને બ્રાન્ડિંગ માટે સહાય |
👷 કોણ-કોણ લાભ માટે પાત્ર છે?
આ યોજનામાં નીચે આપેલા 18 પ્રકારના વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલા કારીગરો પાત્ર છે:
- સુથાર (Carpenter)
- હોડી બનાવનાર
- શસ્ત્ર બનાવનાર
- લુહાર (Blacksmith)
- તાળા/હથોડી/ટૂલ્સ બનાવનાર
- સુવર્ણકાર (Goldsmith)
- કુંભાર (Potter)
- શિલ્પકાર
- મોચી (Cobblers & Shoe Makers)
- ચણતરકાર (Weavers)
- ટોપલી, મેટ, સાવરણી બનાવનાર
- ઢીંગલી અને લોક રમકડા બનાવનાર
- વાળંદ (Barber)
- માળા બનાવનાર (Garland Maker)
- ધોબી (Washerman)
- દરજી (Tailor)
- માછીમારી જાળી બનાવનાર
- અન્ય પરંપરાગત હસ્તકલા સાથે સંકળાયેલા કારીગરો
📌 ઉંમર મર્યાદા: અરજદારની ઉંમર 18 વર્ષ કે તેથી વધુ હોવી જોઈએ.
📝 અરજી કરવા માટે જરૂરી દસ્તાવેજો
PM Vishwakarma Yojana હેઠળ ઓનલાઇન અથવા ઓફલાઇન અરજી કરવા માટે તમારે નીચેના દસ્તાવેજોની જરૂર પડશે:
- આધાર કાર્ડ
- જાતિ પ્રમાણપત્ર
- આવક પ્રમાણપત્ર
- નિવાસ પ્રમાણપત્ર
- શૈક્ષણિક લાયકાત પ્રમાણપત્ર
- કૌશલ્ય સંબંધિત પ્રમાણપત્ર (જો હોય)
- વ્યવસાય પ્રમાણપત્ર
- પાસપોર્ટ સાઇઝનો ફોટો
👉 નોંધ: તમારું મોબાઇલ નંબર આધાર સાથે લિંક્ડ હોવું આવશ્યક છે.
🌐 ઓનલાઇન અરજી કરવાની પ્રક્રિયા
તમે PM Vishwakarma Yojana માટે ઓફિશિયલ વેબસાઇટ પરથી સરળતાથી ઓનલાઈન અરજી કરી શકો છો:
પગલાં:
- વેબસાઇટ https://pmvishwakarma.gov.in પર જાઓ
- “Login” પર ક્લિક કરો અને આધાર દ્વારા તમારું એકાઉન્ટ બનાવો
- “How to Register” પર ક્લિક કરો
- Artisan તરીકે તમારું રજીસ્ટ્રેશન ફોર્મ ભરો
- જરૂરી દસ્તાવેજો અપલોડ કરો અને અરજી સબમિટ કરો
📍 જો તમારું ડિજિટલ સાહિત્ય ન હોય, તો તમારું નજીકનું CSC (Common Service Center) કેન્દ્ર પર જઈને ઓફલાઇન અરજી કરી શકો છો.
🗓️ છેલ્લી તારીખ વિશે જાણો
આ યોજના માટે કોઈ નિર્ધારિત છેલ્લી તારીખ નથી.
આવક નીતિ મુજબ, અરજી કરવાની છેલ્લી સમયસીમા નાણાકીય વર્ષ
2027-28ના અંત સુધી રહેશે.
🧾 કઈ રીતે મળશે રોજના ₹500?
આ યોજના હેઠળ, સરકાર 15 દિવસની તાલીમ આપે છે. તાલીમ દરમિયાન તમને દરેક દિવસે ₹500 સ્ટાઇપેન્ડ આપવામાં આવે છે. એટલે કે, કુલ ₹7,500 સરકાર તમારી ખાતામાં જમા કરશે.
આ પગલાંથી કારીગરોને કૌશલ્ય શીખવા માટે પ્રોત્સાહન મળે છે અને તેઓની આવકમાં પણ વધારો થાય છે.
💼 લોન કેવી રીતે મળશે?
- પ્રથમ તબક્કામાં, ટ્રેનિંગ પૂર્ણ કર્યા પછી ₹1 લાખ સુધીની લોન મળે છે. વ્યાજ દર માત્ર 5% સુધી રાખવામાં આવ્યો છે.
- બીજા તબક્કામાં, જો તમે અગાઉની લોન નિયમિત ચૂકવો છો તો તમને વધુ ₹2 લાખ સુધીની લોન મળશે.
મહત્વપૂર્ણ વાત એ છે કે લોન માટે કોઈ ગેરંટી જરૂરી નથી.
📈 બજાર, બ્રાન્ડિંગ અને ડિજિટલ સપોર્ટ
કાર્યશીલતા વધારવા માટે સરકાર:
- ઓનલાઇન માર્કેટ પ્લેસમાં રજિસ્ટ્રેશન માટે મદદ કરે છે
- Training Module દ્વારા બ્રાન્ડિંગ શીખવવામાં આવે છે
- કારીગરોના ઉત્પાદનોને E-Commerce માધ્યમથી વેચવાના માર્ગ બતાવે છે
🧑🏫 કોણ માટે છે આ યોજના સૌથી વધુ લાભદાયક?
- નાના શહેરો અને ગામોમાં રહેતા પરંપરાગત કારીગરો
- જે લોકો પોતાનું કામ શરૂ કરવા ઈચ્છે છે પણ મૂડીની અછત છે
- જે કારીગરો પાસે કૌશલ્ય છે પણ માર્કેટિંગ અને બ્રાન્ડિંગનો અભાવ છે
📢 મહત્વપૂર્ણ સૂચનો
- અરજી કરતા પહેલા તમારા તમામ દસ્તાવેજો તૈયાર રાખો
- વેબસાઇટ પરથી માર્ગદર્શિકા PDF ડાઉનલોડ કરો
- Talim Module પસંદ કરો અને તાલીમ દરમિયાન પકડી રાખો રૂજીકરણ
- એપ્લિકેશન સ્ટેટસ નિયમિત તપાસો
📌 અંતિમ વિધાન
Pradhan Mantri Vishwakarma Yojana એ દેશના કરોડો પરંપરાગત કારીગરોને આત્મનિર્ભર બનાવવા માટેની ક્રાંતિરૂપ યોજના છે. સરકાર તરફથી રોજના ₹500, ₹3 લાખ સુધીની લોન, ટૂલ્સ માટે ₹15,000 સહાય અને માર્કેટિંગ સપોર્ટ—all-in-one પેકેજ છે!
જો તમે પણ કારીગર છો અથવા કોઈ આવા કારીગરને ઓળખો છો તો તેમની સાથે આ માહિતી અવશ્ય શેર કરો.
